Ξεκινά η έκδοση συντάξεων fast track και «συντάξεων εμπιστοσύνης», καθώς με εγκύκλιο του Διοικητή του ΕΦΚΑ δίνονται κατευθύνσεις προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του Φορέα για να εφαρμόσουν τις σχετικές προβλέψεις του Νόμου 4921/2022 (άρθρα 48-54).
Όπως έχει υπογραμμίσει ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης, οι δυο αυτοί νέοι θεσμοί έρχονται να προστεθούν στα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί για την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων και έχουν ήδη αποδώσει καρπούς, κάτι που αποτυπώνεται –μεταξύ άλλων- στο ρεκόρ όλων των εποχών στην έκδοση κύριων συντάξεων το 2021 και στη μείωση των εκκρεμών συντάξεων. Στόχος των νέων ρυθμίσεων είναι η εξάλειψη του «στοκ» των ληξιπρόθεσμων κύριων συντάξεων εντός του καλοκαιριού και η έκδοση των νέων συντάξεων σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Η επιτάχυνση των συντάξεων θα γίνει μέσω της αξιοποίησης των πληροφοριών που ήδη διαθέτει ο ΕΦΚΑ, κυρίως στα ηλεκτρονικά του αρχεία, και των δηλώσεων και των στοιχείων που προσκομίζουν οι ασφαλισμένοι, τα οποία τεκμαίρονται κατ’ αρχήν ως αληθινά (αρχή της εμπιστοσύνης προς τον διοικούμενο). Η επαλήθευση των στοιχείων και των δηλώσεων θα γίνει μετά την έκδοση των συντάξεων για όλες τις συντάξεις fast track και τις συντάξεις εμπιστοσύνης.
Ενέργειες για έκδοση συντάξεων εμπιστοσύνης
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις οδηγίες αυτές οι υπάλληλοι καλούνται να σταματήσουν αμέσως κάθε αλληλογραφία για την επαλήθευση στοιχείων που αφορούν τις αιτήσεις συνταξιοδότησης, οι οποίες είχαν υποβληθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022, και να εκδώσουν πράξεις απονομής σύνταξης ή απορριπτικές αποφάσεις με βάση: α. τα στοιχεία του ηλεκτρονικού ασφαλιστικού ιστορικού του αιτούντος (σύστημα «ΑΤΛΑΣ» ή άλλα ηλεκτρονικά συστήματα που τηρούνται στον ΕΦΚΑ) και β. τη δήλωση του αιτούντος για ασφαλιστικό χρόνο πέρα από αυτόν που έχει καταγραφεί ηλεκτρονικά (συντάξεις εμπιστοσύνης).
Ενέργειες για την έκδοση συντάξεων fast track
Για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβάλλονται από την 1η Απριλίου 2022 και μετά, εάν δεν έχει εκδοθεί απόφαση εντός τριών μηνών από την υποβολή της αίτησης (η προθεσμία ξεκινά λίγο αργότερα, όταν ο αιτών έχει οφειλές ή απαιτείται να τεκμηριώσει και ποσοστό αναπηρίας για να λάβει σύνταξη), εφαρμόζεται μία διαδικασία fast track: μετά την πάροδο του τριμήνου οι εισηγητές διακόπτουν κάθε αλληλογραφία για επαλήθευση των στοιχείων που έχει υποβάλει ο αιτών και η πράξη απονομής σύνταξης ή η απορριπτική απόφαση εκδίδεται με βάση: α. τα στοιχεία του ηλεκτρονικού ασφαλιστικού ιστορικού του αιτούντος (σύστημα «ΑΤΛΑΣ» ή άλλα ηλεκτρονικά συστήματα που τηρούνται στον ΕΦΚΑ) και β. τη δήλωση του αιτούντος για ασφαλιστικό χρόνο πέρα από αυτόν που έχει καταγραφεί ηλεκτρονικά (συντάξεις εμπιστοσύνης), στο βαθμό που αυτή έχει τεκμηριωθεί με έγγραφα (διαδικασία fast track). Τα έγγραφα αυτά λαμβάνονται υπόψη όταν έχουν προσκομισθεί εντός δεκαπέντε ημερών από την αίτηση συνταξιοδότησης στον ΕΦΚΑ ή έχουν αναρτηθεί, εντός της ίδιας προθεσμίας, ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα μαζί με την αίτηση.
Πρακτικά οι διατάξεις αυτές εφαρμόζεται από την 1η Ιουλίου 2022, δηλαδή μετά τη συμπλήρωση τριμήνου για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί από την 1η Απριλίου 2022 και μετά.
Η Γενική Διεύθυνση Συντάξεων θα στέλνει σε μηνιαία βάση την πρώτη ημέρα κάθε μήνα ξεκινώντας από την 1η Ιουλίου 2022 κατάλογο ανά υπηρεσία απονομής συντάξεων που θα αφορά τις εκκρεμότητες απονομής σύνταξης για τις οποίες έχει συμπληρωθεί η τρίμηνη προθεσμία, προκειμένου οι εισηγητές να προχωρούνν άμεσα στην έκδοση πράξεων σύνταξης σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4921/2022.
Οι εισηγητές, στο πλαίσιο της διαδικασίας fast track, θα πρέπει:
α) Να ελέγχουν αν στην ηλεκτρονική αίτηση συνταξιοδότησης έχουν υποβληθεί ή αναρτηθεί τα δικαιολογητικά (για τον πρόσθετο χρόνο ασφάλισης) εντός 15 ημερών, όπως προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία. Σε περίπτωση που τα δικαιολογητικά δεν υποβληθούν εντός αυτής της προθεσμίας, δεν αναγνωρίζεται ο αντίστοιχος χρόνος ασφάλισης.
β) Να προβαίνουν στην άμεση έκδοση εγκριτικής συνταξιοδοτικής απόφασης με βάση το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό, καθώς και τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης που έχει δηλωθεί και τεκμηριωθεί.
γ) Εάν με βάση το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό του αιτούντος και από την δήλωσή του για επιπλέον χρόνο ασφάλισης δεν θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα, οι εισηγητές θα πρέπει να εκδώσουν αμέσως απορριπτικές αποφάσεις που θα κοινοποιήσουν στους αιτούντες.
δ) Η διαδικασία για την αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου γίνεται κατά απόλυτη προτεραιότητα μετά την 1η Ιουλίου 2022.
ε) Αν εκκρεμεί αίτηση απώλειας ασφαλιστικών βιβλιαρίων, επισημαίνεται στον αιτούνται ότι δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη ο αντίστοιχος ασφαλιστικός χρόνος, εκτός αν προκύπτει από το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό ή τεκμηριώνεται από άλλα έγγραφα. Στην περίπτωση αυτή, ο ασφαλισμένος έχει την ευχέρεια είτε να αποσύρει την αίτησή του, είτε να δεχθεί την πράξη απονομής σύνταξης που δεν λαμβάνει υπόψη τον χρόνο που θα μπορούσε να τεκμηριωθεί μόνο με το ασφαλιστικό βιβλιάριο.
Υποχρέωση για την διατήρηση δικαιολογητικών
Για τις ηλεκτρονικές αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μέχρι τις 31.03.2022, ο επιπλέον χρόνος ασφάλισης που έχει δηλωθεί από τον αιτούνται γίνεται δεκτός, χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση των φυσικών παραστατικών που θεμελιώνουν τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, η οποία αντιστοιχεί στην έκδοση πράξη σύνταξης με βάση μόνη την δήλωση του ασφαλισμένου, δηλαδή στην πλήρη εφαρμογή της αρχής της εμπιστοσύνης του Κράτους προς τον διοικούμενο, απαιτείται και αντίστοιχη ευθύνη εκ μέρους του διοικούμενου, ο οποίος υποχρεώνεται να διατηρήσει τα έγγραφα αυτά στοιχεία για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών από την έναρξη ισχύος του Νόμου.
Για τους ασφαλισμένους που υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης από 01.04.2022, για τους οποίους ισχύει η προθεσμία 15 μερών από την ημερομηνία υποβολής ηλεκτρονικής αίτησης είτε να προσκομίσουν τα φυσικά παραστατικά που τεκμηριώνουν τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης που έχουν δηλώσει, είτε να τα επισυνάπτουν ηλεκτρονικά στην αίτηση συνταξιοδότησης Σε περίπτωση μη τήρησης των παραπάνω υποχρεώσεων εκ μέρους του ασφαλισμένου, ο επιπλέον χρόνος ασφάλισης δεν λαμβάνεται υπόψη για την επεξεργασία της αίτησης και, αν έχει εκδοθεί πράξη απονομής σύνταξης, αυτή μεταρρυθμίζεται αναλόγως ή ανακαλείται κατά περίπτωση. Εάν, πάντως, υπάρξει απώλεια των δικαιολογητικών που έχουν υποβληθεί ηλεκτρονικά, αλλά αυτά είναι ευκρινή κατά την ηλεκτρονική υποβολή, μπορούν να λαμβάνονται υπόψη και τα ηλεκτρονικώς υποβληθέντα αντίγραφα.
