H κοινωνία παρακολουθεί σοκαρισμένη τα τελευταία 24ωρα την υπόθεση δολοφονίας του 19χρονου Άλκη. Ένας άντρας, σχεδόν παιδί δολοφονείται βάναυσα και αποτελεί το τελευταίο θύμα της οπαδικής βίας στη χώρα μας.
Η οπαδική βία αποτελεί μια παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας. Λαμβάνει πολύ επικίνδυνα χαρακτηριστικά, γι’ αυτό και η ελληνική πολιτεία αντιμετωπίζει με ανησυχία τα περιστατικά αυτά προσπαθώντας με κάθε τρόπο να εξαλείψει το φαινόμενο προκειμένου να δώσει τέλος σε αυτόν το κύκλο αίματος.
Πιο πρόσφατα, μια σειρά θεσμικών πρωτοβουλιών ελήφθησαν για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Ωστόσο, η οπαδική βία, είναι ένα διεθνές φαινόμενο, καθώς και άλλες χώρες έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με ακραία περιστατικά χουλιγκανισμού.
Το Ηνωμένο Βασίλειο στο παρελθόν αντιμετώπισε σοβαρά περιστατικά οπαδικής βίας, όταν στα τέλη της δεκαετίας του 1980, δύο τραγωδίες έλαβαν χώρα στα αγγλικά γήπεδα.
Μια στο Χέιζελ στον τελικό του τότε Κυπέλλου Πρωταθλητριών που οδήγησε σε 39 νεκρούς και 400 τραυματίες και το 1989 στον ημιτελικό του Κυπέλλου Αγγλίας ανάμεσα στη Λίβερπουλ και στη Νότιγχαμ Φόρεστ, με 96 νεκρούς και 200 τραυματίες.
Τα τραγικά περιστατικά οδήγησαν τους Άγγλους να αντιμετωπίσουν δραστικά το φαινόμενο της βίας στα γήπεδα.
Αλλά και πιο πρόσφατα, στη Γαλλία την προηγούμενη σεζόν, το μεγάλο πρόβλημα με τους οπαδούς οδήγησε σε διάφορα άσχημα σκηνικά στα γήπεδα, όπως στον αγώνα Λυών – Μαρσέιγ, όπου μπουκάλι που πέταξε οπαδός των γηπεδούχων χτύπησε στο κεφάλι παίκτη με αποτέλεσμα να διακοπεί προσωρινά το παιχνίδι.
Η γαλλική κυβέρνηση έλαβε σχετικά μέτρα, τα οποία περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: αποκλεισμό των οπαδών σε κάποια γήπεδα, τοποθέτηση περισσότερων καμερών ασφαλείας στις εξέδρες, αλλά και πίσω από αυτές και τέλος, διευκρινήσεις σχετικά με τις αποφάσεις περί διακοπής των αγώνων σε περιπτώσεις επεισοδίων από οπαδούς.
Στη χώρα μας, με το φαινόμενο της βίας ασχολήθηκε επανειλημμένως η Βουλή των Ελλήνων.
Ο «νόμος Ορφανού» το 2006 αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ο νόμος αυτός μάλιστα είχε χαρακτηριστεί ο σκληρότερος που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα με αντικείμενο τη γηπεδική βία.
Μόνο το 2021, συνέβησαν στην Ελλάδα 118 περιστατικά οπαδικής βίας.
Η οργάνωση των οπαδών δεν πραγματοποιείται μόνο εντός των γηπέδων, αλλά και έξω από αυτά. Τα ραντεβού για τις επιθέσεις κλείνονται πια μέσω των κοινωνικών δικτύων.
Αναμφισβήτητα, η εξάλειψη του φαινομένου επιβάλλει τη στενή συνεργασία κράτους, αστυνομίας, ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας και συλλόγων.
Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος με αφορμή τον θάνατο του 19χρονου δήλωσε ότι πρέπει να ληφθούν πρωτοβουλίες και: «Θα κάνουμε ό,τι πρέπει να κάνουμε, αλλά θα χρειαστούμε σε αυτό την βοήθεια των ΠΑΕ και των ΚΑΕ, αλλά και των πολιτών. Σύντομα θα δείτε κινήσεις σε αυτό το θέμα».
Για την καταπολέμηση της οπαδικής βίας, τα τελευταία δυόμιση χρόνια ψηφίστηκαν δύο νομοθετήματα στο πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής για τον αθλητισμό.
Συγκεκριμένα, με τον ν. 4639/2019 (Νοέμβριος 2019) δόθηκε η δυνατότητα στην ελληνική αστυνομία να διενεργεί δειγματοληπτικούς ελέγχους στους κατόχους εισιτηρίων κατά την έλευσή τους προς τις αθλητικές εγκαταστάσεις.
Θεσπίστηκε η δυνατότητα συλλογής, επεξεργασίας και αξιοποίησης, στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας, του υλικού και των δεδομένων που καταγράφονται με οποιοδήποτε τεχνικό μέσο. Επεκτάθηκαν τα τοπικά και χρονικά όρια εφαρμογής των ποινικών διατάξεων για πράξεις αθλητικής βίας που έχουν αμιγώς οπαδικά κίνητρα και τελούνται σε χρόνο και τόπο μη συνδεόμενους με κάποια αθλητική εκδήλωση.
Επιπλέον, με τον ν. 4809/2021 (Ιούνιος 2021) η ελληνική κυβέρνηση επανέφερε το «ιδιώνυμο». Δηλαδή, το αδίκημα που με νόμο διαχωρίστηκε από τα άλλα όμοιά του και τιμωρείται με ιδιαίτερη ποινή. Απαγορεύεται η αναστολή και μετατροπή των στερητικών της ελευθερίας ποινών, που επιβάλλονται από τα ποινικά δικαστήρια, για εγκλήματα που αφορούν σε εκδηλώσεις αθλητικής βίας.
Σημαντική είναι και η ρύθμιση που αφορά τις οργανωμένες μετακινήσεις των οπαδών. Οι ομάδες, έχουν την εποπτεία και τον έλεγχο των μετακινήσεων των Λεσχών Φιλάθλων τους. Υπάρχει ασφάλεια και σαφές σύστημα απόδοσης ευθυνών σε περίπτωση επεισοδίων. Τελειώνοντας, προβλέφθηκε η δυνατότητα δημιουργίας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Λεσχών Φιλάθλων, με στόχο την ανάπτυξη και στην καλλιέργεια κουλτούρας συνεργασίας και συνεννόησης μεταξύ φιλάθλων διαφορετικών ομάδων.
Ο δρόμος για έναν υγιή και φωτεινό αθλητισμό είναι μακρύς. Ωστόσο η προσπάθεια που συντελείται συνεχίζεται, με γνώμονα τη δημιουργία του πλαισίου στη βάση του οποίου θα συνεργάζονται το κράτος, η αστυνομία, η ποδοσφαιρική ομοσπονδία και οι σύλλογοι για την εξάλειψη του φαινομένου. Μακάρι να μην υπάρξει άλλο θύμα οπαδικής βίας στη χώρα μας.
