Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε σε πρόσφατες δηλώσεις της ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρεί τον έλεγχο των αποφάσεών της, ιδίως σε κρίσιμα ζητήματα για το μέλλον της, χωρίς να επιτρέπει σε εξωτερικές δυνάμεις να καθορίζουν την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει. Αυτό το μήνυμα στέλνει μια ξεκάθαρη εικόνα της ευρωπαϊκής πολιτικής στο πλαίσιο των εντεινόμενων διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ και άλλους διεθνείς εταίρους.

Η φον ντερ Λάιεν έχει επανειλημμένα επισημάνει την ανάγκη για ισχυρή και ανεξάρτητη ευρωπαϊκή στρατηγική σε θέματα ασφάλειας, άμυνας και οικονομίας, που να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Η ίδια υποστηρίζει ότι η ΕΕ πρέπει να χαράσσει τις δικές της πολιτικές με βάση τα συμφέροντα των κρατών-μελών και των πολιτών της, και όχι να επηρεάζεται υπερβολικά από εξωτερικούς παράγοντες.

Το πλαίσιο αυτών των δηλώσεων συμπίπτει με την τρέχουσα γεωπολιτική συγκυρία, όπου οι σχέσεις μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ υπόκεινται σε πιέσεις τόσο στο εμπορικό όσο και στο στρατηγικό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για ισορροπία ανάμεσα στη διατήρηση στενών διμερών σχέσεων με τις ΗΠΑ και στη δική της αυτονομία στις αποφάσεις για θέματα όπως η άμυνα, η ασφάλεια και η οικονομική συνεργασία.

Σε πρόσφατες διμερείς συζητήσεις, ευρωπαϊκοί κύκλοι έχουν επιμείνει ότι η ΕΕ πρέπει να επιλέγει τις πολιτικές που εξυπηρετούν καλύτερα τα δικά της συμφέροντα, σε ό,τι αφορά τόσο οικονομικά όσο και στρατηγικά ζητήματα, χωρίς να θεωρεί δεδομένη την καθοδήγηση από τρίτες χώρες.

Η τοποθέτηση της φον ντερ Λάιεν αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη προσπάθεια της ΕΕ να καταστεί αυτοδύναμη και ισχυρή στον παγκόσμιο γεωπολιτικό χάρτη, ενισχύοντας παράλληλα τη θέση της σε διεθνείς συνομιλίες και συμφωνίες, με επίκεντρο την προώθηση μιας «ευρωπαϊκής φωνής» που νοιάζεται πρώτα και πάνω απ’ όλα για τα συμφέροντα των πολιτών της.