Οι ευφυείς τεχνολογίες, δημιουργούν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες. Η διεθνής τάση για «πράσινους» και «έξυπνους» λιμένες βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής και της ελληνικής κυβέρνησης.
Πολλά ελληνικά λιμάνια επιδιώκουν το γρήγορο ψηφιακό τους μετασχηματισμό. Ο κύριος σκοπός είναι η μετάβαση των ελληνικών λιμανιών σε μια νέα εποχή, όπου θα διαθέτουν πλήρως αυτοματοποιημένες διαδικασίες και χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Ιωάννης Πλακιωτάκης, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι: «Ξεκινά μία νέα ψηφιακή εποχή για την παροχή πλοηγικών υπηρεσιών στα ελληνικά λιμάνια αφού, με την ανάπτυξη ολοκληρωμένου ψηφιακού πληροφοριακού συστήματος, αυτοματοποιείται πλήρως όλη η διαδικασία από τον απόπλου- κατάπλου του πλοίου, έως και την είσπραξη πλοηγικών δικαιωμάτων».
Τα ελληνικά λιμάνια, διεκδικούνται σήμερα από ισχυρά επιχειρηματικά σχήματα και κοινοπραξίες εταιρειών. Βρίσκονται στο κέντρο του διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος, γιατί μπορούν εύκολα να αναδειχθούν σε κύριες εμπορευματικές πύλες προς την Ευρώπη και τα Βαλκάνια.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου. Ο διευθύνων σύμβουλος, Μηνάς Παπαδάκης, έχει προβεί σε σχετικές συζητήσεις για τη μετάβαση του λιμένα στα «έξυπνα» και «πράσινα» λιμάνια.
Η πολιτική επιλογή να προχωρήσει άμεσα ο ψηφιακός μετασχηματισμός των λιμανιών, έχει αρχίσει να αποφέρει καρπούς. Βελτιώθηκε αισθητά η επικοινωνία, η συνεργασία μεταξύ φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης κάθε λιμένα- ναυτικού πράκτορα- πλοίου- πλοηγικού σταθμού- πλοηγού- λιμεναρχείου, στην πληροφόρηση και στην πληρωμή των πλοηγικών δικαιωμάτων. Αυτοματοποιήθηκε το σύνολο των πλοηγικών διαδικασιών στα λιμάνια της Ελλάδας.
Πρόσφατα, ενεργοποιήθηκε η ψηφιακή πλατφόρμα epilotage. Αντλεί και ανταλλάσσει στοιχεία μέσω διασύνδεσης με τρίτα συστήματα, όπως είναι τα ακόλουθα: Safeseanet, Εθνική Ενιαία Ναυτιλιακή Θυρίδα, Υπηρεσία AIS της ΥΝΑΝΠ/ΔΑΝ και Marine Traffic.
Η δημιουργία ψηφιακών παραστατικών, η αποστολή των παραστατικών με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, η ψηφιακή αποθήκευση, η απόδειξη της εγκυρότητας του αποστολέα και του περιεχομένου, η εγγύηση γνησιότητας των παραστατικών, ο αυτόματος έλεγχος, η οικονομία χρόνου, η αύξηση της παραγωγικότητας, η καλύτερη παροχή υπηρεσιών και η διαφάνεια, υποστηρίζονται από τη νέα ψηφιακή πλατφόρμα.
Η αναβάθμιση των θεσμικών εργαλείων που θα διευκολύνουν τη διασύνδεση των λιμανιών με τις ανάγκες της αγοράς και τις παγκόσμιες τάσεις, παραμένει το κλειδί για την δημιουργία σύγχρονων λιμένων στην Ελλάδα. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας, συνυπολογίζοντας το γεγονός ότι τα λιμάνια της χώρας μας δύνανται να την αναμορφώσουν ενεργειακά και γεωστρατηγικά.
Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, καθίστανται εφικτά τα ψηφιακά δίδυμα συστημάτων, φυσικών και τεχνικών, τα οποία προσομοιώνουν σε πραγματικό χρόνο τις επιμέρους διεργασίες που χαρακτηρίζουν τη λειτουργία τους, λχ. ψηφιακή βιομηχανική μονάδα, λιμάνι, εταιρεία, φυσικά φαινόμενα.
Οι δράσεις για την εφαρμογή πράσινων καινοτόμων τεχνολογιών, όπως το βραβευμένο έργο GreenCports, η ευφυής διαχείριση λειτουργιών λιμένα (COREALIS), η ασφάλεια και ο διαμοιρασμός δεδομένων (Cyber-MAR platform Αqua3S, 5G-LOGINNOV), η ανάπτυξη μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAVs – Drones) για μεταφορά και παράδοση εμπορευμάτων, η ενσωμάτωση 5G τεχνολογιών και η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, καθορίζουν ήδη σημαντικά τις θαλάσσιες μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η διεθνής αγορά εν γένει, αναγνωρίζουν πως οι έξυπνες δραστηριότητες είναι κομβικής σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη των λιμένων. Σε αυτό το πλαίσιο, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η συμβολή στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες επηρεάζουν ήδη σημαντικά τα λιμάνια.
Η πρωτοβουλία Destination Earth (DestinE), έχει ως στόχο την ανάπτυξη ενός υψηλής ακρίβειας ψηφιακού διδύμου για τη Γη (DTE), που θα παρακολουθεί και θα προσομοιώνει τις φυσικές και ανθρώπινες διαδικασίες και δραστηριότητες και θα προβλέπει τις επιπτώσεις τους, με σκοπό τη δραστική μείωση των εκπομπών CO2.
Περαιτέρω, οδηγούν στη δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου υποδομών που συνδυάζει: οδικές μεταφορές, θαλάσσιους δρόμους και σιδηροδρομικές συνδέσεις. Συνεπώς, εύλογα η ανάδειξη των πλεονεκτημάτων και η άμεση ανάπτυξή τους αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα της κυβέρνησης.
