Η νίκη του Νίκου Ανδρουλάκη στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ αποτελεί σημείο καμπής για το κόμμα, στέλνοντας σαφές μήνυμα αυτονομίας και απόρριψης των σεναρίων συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η επικράτηση αυτή δίνει στον αναβαπτισμένο πρόεδρο την εντολή να καθορίσει την πολιτική του κόμματος, δίνοντας προτεραιότητα στην αυτόνομη πορεία και την ισχυροποίηση του στον πολιτικό χάρτη. Ωστόσο, η νίκη αυτή συνοδεύεται από προκλήσεις και απαιτεί από τον Ανδρουλάκη προσεκτικούς χειρισμούς για την επόμενη ημέρα.
Τα αίτια της νίκης
Η νίκη του Νίκου Ανδρουλάκη δεν ήταν τυχαία, καθώς βασίστηκε σε μια σειρά από στρατηγικές κινήσεις και εξωτερικούς παράγοντες που διαμόρφωσαν το σκηνικό της εσωκομματικής αναμέτρησης:
1. Άμεση αντίδραση στις εσωκομματικές αμφισβητήσεις:
Μετά τη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου, όπου τέθηκε επίσημα το ζήτημα για την ηγεσία του, ο Ανδρουλάκης αντέδρασε γρήγορα. Αντί να επιτρέψει την εσωστρέφεια, πήρε την πρωτοβουλία να οδηγήσει το κόμμα σε εκλογές, διαμορφώνοντας ο ίδιος το πλαίσιο της αντιπαράθεσης. Αυτή η κίνηση του έδωσε το πλεονέκτημα να επιβεβαιώσει τη δύναμή του μέσα στους μηχανισμούς του κόμματος, παρά τις όποιες απώλειες.
2. Κατακερματισμός της αντιπολίτευσης:
Η αντίπαλη τάση που επιθυμούσε αλλαγή ηγεσίας δεν κατάφερε να ενωθεί, με τους υποψηφίους Χάρη Δούκα, Παύλο Γερουλάνο και Άννα Διαμαντοπούλου να διασπώνται σε αξιοσημείωτες, αλλά συγκριτκά μικρότερες δυνάμεις. Η επιστροφή Διαμαντοπούλου στο κομματικό προσκήνιο μετά από 12 χρόνια φάνηκε να υπονομεύει ειδικά την πορεία του Γερουλάνου, ο οποίος είχε τις καλύτερες πιθανότητες επικράτησης επί του Νίκου Ανδρουλάκη από όλους τους υποψηφίους, αν είχε προκριθεί στον δεύτερο γύρο.
3. Οι αδυναμίες του Χάρη Δούκα:
Παρά το ότι ο Δήμαρχος Αθηναίων συγκέντρωσε το 40% των ψήφων, δύο βασικά μειονεκτήματα υπονόμευσαν την προσπάθειά του. Πρώτον, η κριτική για την “διπλή ιδιότητα” του δημάρχου και υποψηφίου, και δεύτερον, η σύνδεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία απομάκρυνε ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που δεν επιθυμούν σύγκλιση με την αξιωματική αντιπολίτευση, ειδικά σε μια περίοδο ρευστοποίησης αυτής.
4. Η κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ:
Η εσωτερική κρίση και οι συγκρούσεις στον ΣΥΡΙΖΑ έδωσαν ώθηση στο ΠΑΣΟΚ ως εναλλακτική δύναμη, με πολλούς ψηφοφόρους να βλέπουν τον Ανδρουλάκη ως μια πιο αξιόπιστη επιλογή για την Κεντροαριστερά.
5. Ανάγνωση της εκλογικής βάσης:
Ο Ανδρουλάκης κατανόησε καλά την ιδιοσυγκρασία της βάσης του ΠΑΣΟΚ, η οποία παραμένει συντηρητική και αποφεύγει τις μεγάλες ανατροπές. Η ικανότητά του να εκπροσωπήσει αυτό το τμήμα των ψηφοφόρων τον βοήθησε να εδραιώσει τη θέση του και να αποτρέψει απώλειες προς άλλες κατευθύνσεις. Έγινε έτσι ο τρίτος πρόεδρος του Κινήματος, μετά τον Γιώργο Παπανδρέου και τη Φώφη Γεννηματά, που κέρδισε για 2η συναπτή φορά την εμπιστοσύνη της βάσης.
Η επόμενη μέρα
Η επόμενη μέρα για το ΠΑΣΟΚ υπό την ηγεσία Ανδρουλάκη προμηνύεται με αρκετές προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Ο Ανδρουλάκης καλείται τώρα να μετατρέψει τη νίκη του σε έναν ισχυρό πολιτικό μηχανισμό που θα μπορέσει να αυξήσει την επιρροή του κόμματος στην πολιτική σκηνή, ειδικά με τον ΣΥΡΙΖΑ όπως διαφαίνεται να οδηγείται προς νέα διάσπαση.
Πρώτος στόχος του νέου προέδρου είναι να δείξει ότι μπορεί να διατηρήσει την ενότητα στο κόμμα, συμπεριλαμβάνοντας στις ηγετικές θέσεις τους ανθυποψηφίους του και δίνοντας χώρο σε διαφορετικές απόψεις. Η δημιουργία ενός νέου οργάνου, μιας “σκιώδους κυβέρνησης”, που θα λειτουργεί παράλληλα με το Πολιτικό Συμβούλιο, αναμένεται να προβάλλει την προοπτική ενός μελλοντικού κυβερνητικού σχήματος από το ΠΑΣΟΚ. Αυτό θα δώσει μια πιο ορατή και συγκεκριμένη εναλλακτική πρόταση εξουσίας.
Ωστόσο, η αυτονομία που επιδιώκει ο Ανδρουλάκης θα πρέπει να ενισχυθεί μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές προτάσεις και ξεκάθαρη ταυτότητα. Το ΠΑΣΟΚ έχει να ανταγωνιστεί όχι μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τη Νέα Δημοκρατία, προσπαθώντας να τοποθετηθεί ως η κύρια δύναμη στον χώρο του κέντρου.
Η νίκη του Νίκου Ανδρουλάκη αποτελεί ορόσημο για το ΠΑΣΟΚ, αλλά και αφετηρία για τη διαμόρφωση ενός κόμματος που θα προσφέρει μια νέα εναλλακτική στην πολιτική σκηνή της χώρας. Οι επόμενοι μήνες θα δείξουν εάν ο Ανδρουλάκης μπορεί να εδραιώσει τη θέση του και να οδηγήσει το ΠΑΣΟΚ σε μια νέα εποχή, ξεπερνώντας τις προκλήσεις της εσωκομματικής και πολιτικής πραγματικότητας.