Η ενεργειακή κρίση, συνεχίζει δημιουργεί πρωτόγνωρες συνθήκες διεθνώς. Πιέζει τα νοικοκυριά και την παγκόσμια οικονομία.
Πρώτα η πανδημία, η οποία δημιούργησε μεγάλη ανισορροπία στη ζήτηση και τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε εμφατικά τη σημασία της ασφάλειας του εφοδιασμού, την ανάγκη για τη διαφοροποίηση των πηγών και τη μείωση της εξάρτησης από τις χώρες παραγωγούς υδρογονανθράκων, με διαφορετικές βλέψεις σε θέματα γεωστρατηγικής και ασφάλειας.
Παρά τις δυσμενείς συνθήκες που επικρατούν, η ελληνική κυβέρνηση παραμένει πιστή στη πολιτική της για την πράσινη μετάβαση, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προσέγγιση των φιλόδοξων κλιματικών στόχων.
Η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης σε πρώτο πλάνο
Στη χώρα μας λαμβάνονται τα δραστικότερα μέτρα προστασίας των καταναλωτών από την ενεργειακή κρίση, σε όλη την Ευρώπη. Για πάνω από 6 μήνες τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις υποστηρίζονται με επιδοτήσεις, για την κάλυψη μέρους του κόστους των αυξήσεων που οφείλονται στην ενεργειακή κρίση.
Για την αποτελεσματική στήριξη της κοινωνίας, ιδρύθηκε το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης που αποτελεί μόνιμο μηχανισμό στήριξης των πολιτών.
Η ελληνική κυβέρνηση, είναι η μοναδική στην Ευρώπη που αξιολογεί σε μηνιαία βάση την εξέλιξη των τιμών στις διεθνείς αγορές και προσαρμόζει τα μέτρα αναλόγως.
Παράλληλα, ο Πρωθυπουργός, υπογράμμισε την ανάγκη να ρυθμιστεί αποφασιστικά η χονδρική αγορά φυσικού αερίου.
Πρότεινε ένα σχέδιο 6 σημείων για να διασωθεί η ευρωπαϊκή αγορά. Αυτό περιλαμβάνει: πλαφόν τιμών, ημερήσιο όριο τιμών ως προστατευτικό μέτρο, καθορισμός τιμών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, πλαφόν στο κέρδος, εμπόριο με φυσική παράδοση και ενίσχυση της ρευστότητας.
Τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αέριου
Η πλωτή μονάδα παραλαβής, αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αέριου (Floating Storage Regasification Unit- FSRU) αναμένεται να λειτουργήσει το 2023, είναι χωρητικότητας 153.500 κυβικών μέτρων LNG και θα συνδεθεί με το εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας.
Σημειώνεται ότι, οι σταθμοί LNG της Ευρώπης έχουν περιορισμένη χωρητικότητα να απορροφήσουν επιπλέον ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις χώρες παραγωγής. Η εισβολή στην Ουκρανία αναζωπύρωσε τη συζήτηση για την κατασκευή περισσότερων LNG terminals σε όλη την Ευρώπη. Επιπρόσθετα, σε γεωστρατηγικό επίπεδο παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα.
Η Αλεξανδρούπολη εξελίσσεται σήμερα σε παρακαμπτήριο δίαυλο των Στενών του Βοσπόρου για τις παγκόσμιες μεταφορές. Την ίδια στιγμή, η στρατιωτική της αναβάθμιση υποστηρίζει αυτή την προοπτική, αλλά και την ασφάλεια των συνόρων της Ελλάδας στον Έβρο.
Τα ελληνικά λιμάνια αναμορφώνουν εμπορευματικά, ενεργειακά και γεωστρατηγικά την Ελλάδα. Διεκδικούνται από ισχυρά επιχειρηματικά σχήματα και κοινοπραξίες εταιρειών. Εκτός από της Αλεξανδρούπολης, στο κέντρο του διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος βρίσκονται τα λιμάνια της Καβάλας, της Θεσσαλονίκης και της Ηγουμενίτσας.
Η κατασκευή και δεύτερου τερματικού σταθμό (LNG) στην Αλεξανδρούπολη, έχει ήδη ανακοινωθεί από τον Πρωθυπουργό.
Η καθαρή ενέργεια ως κρίσιμο στοιχείο για την ενεργειακή μετάβαση
Η περαιτέρω διείσδυση της καθαρής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της χώρας μας αποτελεί το «κλειδί» για τον ενεργειακό της μετασχηματισμό και για την ενεργειακή της ασφάλεια.
Η κυβέρνηση, έχει θέσει ως βασικό στόχο την πράσινη μετάβαση και ένα μεγάλο μέρος των ευρωπαϊκών κονδυλίων θα διοχετευθούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι ΑΠΕ επηρεάζουν την τιμή στην χονδρική αγορά ηλεκτρισμού, η οποία μειώνεται αισθητά. Το Δεκέμβριο 2021 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 10% της διείσδυσης της αιολικής ενέργειας στο σύστημα που οδηγούσε σε μείωση της τιμής κατά μέσο όρο 40 €/MWh.
Επίσης, αυξήθηκε κατά 10% η διείσδυση των μεταβλητών ΑΠΕ, αιολικών και φωτοβολταϊκών μαζί, που οδηγούσε σε μείωση της τιμής κατά μέσο όρο 34 €/MWh. Τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά μείωσαν κατά μέσο όρο την τιμή στην αγορά το 2021 κατά 46 €/MWh. Για τον Δεκέμβριο 2021 η μείωση ήταν 81 €/MWh.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, το ελληνικό κράτος θέτει ισχυρές βάσεις για την αειφόρο ανάπτυξη και συνακόλουθα, για την προσέλκυση των σχετικών επενδύσεων.
Η Αίγυπτος, η Κύπρος, το Ισραήλ και η Ελλάδα, είναι χώρες που συμμετέχουν σε μεγάλα έργα μεταφοράς φθηνής καθαρής ενέργειας, όπως τα EuroAsia και EuroAfrica Interconnector.
Το φυσικό αέριο αποτελεί καύσιμο- γέφυρα για τον ενεργειακό μετασχηματισμό.
Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία υπογραμμίζει την ανάγκη επίσπευσής του.
Αυτό συμβαίνει διότι η απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο είναι πλέον ύψιστης σημασίας.
Προοπτική της αξιοποίησης των υδρογονανθράκων
Παράλληλα, η βιομηχανία των υδρογονανθράκων αναπτύσσει υποδομές και κατέχει την τεχνογνωσία για το πέρασμα στο μπλε και πράσινο υδρογόνο, την ανάπτυξη των δυνατοτήτων αποθήκευσης CO2 και την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Για παράδειγμα, οι TotalEnergies και ΕΛΠΕ εμπλουτίζουν το χαρτοφυλάκιο τους με την ανάπτυξη σημαντικών έργων ΑΠΕ.
Ειδικότερα για τις ρυπογόνες μονάδες, η τεχνολογία δέσμευσης άνθρακα έχει ήδη αρχίσει να συγκεντρώνει το επενδυτικό ενδιαφέρον σε διεθνές επίπεδο. Χρησιμοποιείται για να απομακρύνει τον άνθρακα από τις εργοστασιακές εκπομπές και την ατμόσφαιρα.
Ο πράσινος μετασχηματισμός και το rebranding είναι μια σημαντική διάσταση, καθώς επιδιώκεται σήμερα από τις περισσότερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υδρογονανθράκων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Ελλάδα παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη χώρα, ιδίως σε θαλάσσιες περιοχές με μεγάλο και πολύ μεγάλο βάθος. Γι’ αυτό τον λόγο εξετάζεται η πορεία του προγράμματος αξιοποίησης των υδρογονανθράκων στη χώρα μας.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκαν βάσει προγράμματος οι σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο.
Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) αναμένει από τους παραχωρησιούχους τις επόμενες κινήσεις τους.
Το ελληνικό δημόσιο, συνεχίζει να τηρεί τις δεσμεύσεις του απέναντι στους παραχωρησιούχους, για τα οικόπεδα που συνεχίζονται οι ερευνητικές δραστηριότητες.
