Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, έχει επανειλημμένως κατηγορήσει την κυβέρνηση για «καταχρηστικές» απευθείας αναθέσεις και σειρά παρεκκλίσεων από τη νομοθεσία.
Αναμφισβήτητα, το ελληνικό δημόσιο κατά τη διάρκεια της πανδημίας διέθεσε πολλά χρήματα για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών που προέκυψαν λόγω της πανδημίας και των επιπτώσεων των περιοριστικών μέτρων.
Ο Aλέξης Τσίπρας αρχικά έκανε λόγο, χωρίς κανένα αποδεικτικό στοιχείο, για απευθείας αναθέσεις ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Στη συνέχεια άλλαξε ρότα, μειώνοντας το ποσό της δήθεν σπατάλης στα 2,7 δισ. και προσθέτοντας σε αυτά εξίσου αυθαίρετα 4 δισ. σε τάχα κλειστούς διαγωνισμούς.
Η πραγματικότητα είναι ότι, σύμφωνα με το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων, οι συμβάσεις με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για το 2020 και το πρώτο εξάμηνο του 2021 δεν ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ.
Πού πήγαν λοιπόν τα δισεκατομμύρια-φάντασμα τα οποία είδε ο Αλ. Τσίπρας, κάνοντας δε λόγο για «πλιάτσικο στο δημόσιο χρήμα»;
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, έχει χαρακτηριστικά ότι: «Η αλήθεια είναι ότι σύμφωνα με τα επίσημα και αδιαμφισβήτητα στοιχεία του ΚΗΜΔΗΣ, στο διάστημα 2020-21 οι απευθείας αναθέσεις του κεντρικού κράτους ανήλθαν στο ποσό των 1,7 δισ. Η ανάγκη των αναθέσεων προέκυψε από τις πιεστικές συνθήκες του χρόνου στον οποίο έγιναν και τις έκτακτες συνθήκες τις οποίες αντιμετώπισε η χώρα».
Από τα στοιχεία του ΚΗΜΔΗΣ προκύπτει ότι το ποσό που διατέθηκε μέσω των απευθείας αναθέσεων ανέρχεται μόλις στο 16% των 13,5 δισεκατομμυρίων ευρώ που δαπάνησε το κράτος κατά τη διάρκεια του 18μήνου Ιανουάριος 2020-Ιουνίος 2021, ανταποκρινόμενο στις ανάγκες που προκάλεσε η παγκόσμια υγειονομική κρίση.
Οι περισσότερες συμβάσεις αφορούν προμήθειες. Ενδεικτικά αναφέρεται πως υπογράφηκαν 175.886 συμβάσεις προϋπολογισμού 4,15 δισ. ευρώ για προμήθειες, 111.096 συμβάσεις υπηρεσιών προϋπολογισμού 3,6 δισ. ευρώ και 10.144 συμβάσεις έργων, με προϋπολογισμό 5,57 δισ. ευρώ.
Οι φορείς με το μεγαλύτερο ύψος συμβάσεων ήταν η «Αττικό Μετρό», με συμβάσεις συνολικού ύψους σχεδόν 1,4 δισ. ευρώ (λόγω της γραμμής 4 Άλσος Βεΐκου – Γουδή), το υπουργείο Εθνικής Άμυνας με συμβάσεις ύψους σχεδόν 1,17 δισ. ευρώ και το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Αττικής- Κρήτης, με 975 εκατ. Ευρώ.
«Οι διαδικασίες που ακολουθήθηκαν ήταν απόλυτα νόμιμες και διαφανείς. Όλες δε οι συμβάσεις αρμοδιότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου έχουν λάβει την έγκρισή του. Καμία σχέση, δηλαδή, με βοσκοτόπια και με περίεργες διαδρομές εκατομμυρίων», έχει δηλώσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Ο κ. Τσίπρας ισχυρίστηκε μάλιστα όσον αφορά τις απευθείας αναθέσεις, δήλωσε ότι «η κυβέρνηση είχε φροντίσει να νομοθετήσει την αύξηση του ορίου από τις 20.000 στις 60.000 ευρώ και την άρση κάθε ορίου για αναθέσεις που έχουν να κάνουν με την πανδημία», ξεχνώντας ότι οι νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης έγιναν στο πλαίσιο των κατευθύνσεων που λαμβάνονται από την ΕΕ.
Το ανώτατο όριο για μια απευθείας ανάθεση ωστόσο διαμορφώνεται στις 30.000 ευρώ όταν πρόκειται για συμβάσεις προμηθειών υπηρεσιών και μελετών και στις 60.000 ευρώ για έργα.
Οι απευθείας αναθέσεις δεν είναι κάτι που η αξιωματική αντιπολίτευση «συναντά» για πρώτη φορά. Κατά την περίοδο της διακυβέρνησής του, ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρούσε με την επίκληση επειγουσών αναγκών κοινωνικής ευαισθησίας την απευθείας ανάθεση έργων. Στόχος ήταν μην υπάρχει άμεση ανάγκη να συνοδεύεται κοστολόγηση μέσω ειδικής Έκθεσης του γενικού λογιστηρίου του κράτους.
Ενδεικτικό της λογικής που χαρακτήριζε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι η «πρόνοια» που είχε λάβει για τα ασυνόδευτα παιδιά που έφταναν στην χώρα στο πλαίσιο των προσφυγικών ροών.
Το 2017 είχε προωθηθεί ρύθμιση με βουλευτική τροπολογία -κι όχι με υπουργική- ώστε να μην υπάρχει άμεσα ανάγκη να συνοδεύεται από κοστολόγηση μέσω ειδικής Έκθεσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
