Πριν από μερικούς μήνες ο Ceo του Facebook Mark Zuckerberg ανακοίνωσε ότι η εταιρία του μετονομάζεται σε Meta, μια λέξη -συντομογραφία του metaverse δηλώνοντας με τον πιο εμφατικό τρόπο την αλλαγή κατεύθυνσης που επιθυμεί.
Τι είναι όμως το metaverse και γιατί ασχολείται μαζί του ο 5ος πλουσιότερος(σύμφωνα με το Forbes) άνθρωπος στον κόσμο;
Μια μικρή (προ)ιστορία
Η πρώτη φορά που συναντάμε το metaverse ως όρο είναι το μακρινό 1992 από τον Neal Stephenson στην νουβέλα επιστημονικής φαντασίας με τίτλο “Snow Crash”.
Στο έργο αυτό, το metaverse αναφερόταν ως ένας τρισδιάστατος ψηφιακός κόσμος που κατοικούνταν από μετενσαρκώσεις κανονικών ανθρώπων.
Να πούμε κάπου εδώ ότι το 1992 ήταν η χρονιά κατά την οποία το internet με ψήφισμα από το Αμερικανικό Κογκρέσο “έβγαινε” από τα ερευνητικά κέντρα και τα Πανεπιστήμια όπου είχε αποκλειστικά επιστημονική και εκπαιδευτική χρήση επιτρέποντας πλέον τη χρήση του για εμπορικούς σκοπούς.
Πάμε να δούμε πώς 2 φαινομενικά άσχετα γεγονότα μεταξύ τους συνδέθηκαν 30 χρόνια μετά.
Τί είναι το metaverse
Η σύντομη απάντηση είναι ότι δεν υπάρχει σαφής ορισμός αν και ο Neal Stephenson είχε πέσει αρκετά κοντά χωρίς να το ξέρει στο τι θα μπορούσε να είναι.
Ο καθένας όμως δίνει τον δικό του ορισμό και ο πιο εύληπτος είναι αυτός που δίνει η Meta, δηλαδή το Facebook ορίζοντας ως metaverse ένα σύνολο ψηφιακών κόσμων μέσα στους οποίους μπορείς να περιηγηθείς και να δημιουργήσεις μαζί με άλλους ανθρώπους που δεν βρίσκονται στον ίδιο φυσικό χώρο με εσένα.
Πολλοί πιστεύουν ότι το metaverse είναι η συνέχεια του internet που ξέρουμε σήμερα.
Αντί να μπαίνεις στα social media ή να μπαίνεις σε πλατφόρμες gaming απολαμβάνοντας την συμβατική εμπειρία της αλληλεπίδρασης, μπορείς να μπαίνεις στο metaverse και να αλληλοεπιδράς σε ένα νέο 3D περιβάλλον με άλλους ανθρώπους, να παίζετε μαζί παιχνίδια(βλ Fortnite) όχι όμως με συμβατικά μέσα όπως ποντίκι, πληκτρολόγιο, οθόνη αλλά μέσω γυαλιών VR και AR(βλ.Pokemon Go).
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Στον νέο ψηφιακό κόσμο έχεις την περσόνα σου που σχεδιάζεις εσύ όπως θέλεις, αγοράζεις ψηφιακή γη στην οποία χτίζεις, πληρώνεις με κρυπτονόμισμα, αγοράζεις διακοσμητικά για τη γη σου με τη μορφή NFTs. Δηλαδή έχεις κυριολεκτικά μια δεύτερη παράλληλη ζωή ζώντας κυριολεκτικά στον κόσμο σου.
Οι πιο δημοφιλείς χρήσεις του Metaverse μέχρι σήμερα
1) Συναυλίες και ψυχαγωγία
Σκεφτείτε να μπορείτε να ζείτε τη συναυλία του αγαπημένου σας καλλιτέχνη σαν να είστε εκεί. Κάτι τέτοιο φαίνεται πως σκέφτηκαν πολλοί καλλιτέχνες οι οποίοι επενδύουν στην νέα αυτή συναρπαστική εμπειρία.
Μεταξύ αυτών ο Justin Bieber, η Ariana Grande και άλλοι βλέπουν το metaverse ως μια νέα πηγή εισοδήματος διοργανώνοντας συναυλίες μέσα στον ψηφιακό αυτό κόσμο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια συναυλία στο metaverse του δημοφιλούς video game Fortnite ο ράπερ Travis Scott κέρδισε περί τα 20 εκατομμύρια δολάρια μαζί με την πώληση εμπορικού υλικού (καπέλα, t-shirts κ.α) όταν τα έσοδα από ένα ολόκληρο συναυλιακό τουρ του δεν ξεπερνούσαν τα 53.5 εκατομμύρια το 2019.
Meta(phorically) fresh. Try it now in Decentraland#ExtraFResh. pic.twitter.com/PL15BvWBR1
— Heineken (@Heineken) March 17, 2022
2) Ψηφιακός Τουρισμός
Είναι γεγονός ότι πολλοί συνάνθρωποί μας δυσκολεύονται να ταξιδέψουν για οικονομικούς λόγους και όχι μόνο. Εκεί είναι που το metaverse πραγματικά δίνει λύσεις, αφού δίνει την δυνατότητα για ψηφιακές περιηγήσεις σε ξένες χώρες και σημαντικά αξιοθέατα σε αυτές όπως μουσεία, μνημεία, θεματικά πάρκα.
Η συγκεκριμένη ψηφιακή εμπειρία είναι ακόμα περιορισμένη, ωστόσο μεγάλα μουσεία στην Ευρώπη προς το παρόν δίνουν τη δυνατότητα στους επισκέπτες με φυσική παρουσία μέσω ειδικής εφαρμογής να περνάνε με την κάμερα του κινητού τους τηλεφώνου πάνω από εκθέματα και να εμφανίζονται πληροφορίες για αυτά(Augmented Reality).
3) Κοινωνικοποίηση με άλλους ανθρώπους
Είναι ίσως η σημαντική χρήση του metaverse, αλλά και του διαδικτύου γενικότερα.
Σκεφτείτε να μπορείτε να δείτε την οικογένειά σας που βρίσκεται κάπου μακριά σαν είναι δίπλα σας ή να συναναστραφείτε με ανθρώπους από όλο τον κόσμο που μέχρι πρότινος δε θα μπορούσατε.
Η επικοινωνία των ανθρώπων μεταξύ τους είναι ζωτικής σημασίας για την εξέλιξη της κοινωνίας και των ίδιων και σε αυτό, το metaverse μπορεί να παίξει πολύ σημαντικό ρόλο.
4) Εμπόριο και Real Estate
Το metaverse θα έχει ένα εξίσου σημαντικό αντίκτυπο στο εμπόριο όσο οι πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου έχουν σήμερα στο παγκόσμιο στερέωμα.
Οι εταιρίες θα φτιάξουν στο μέλλον ψηφιακά καταστήματα στα οποία οι χρήστες θα περιηγούνται ψηφιακά, θα δοκιμάζουν διάφορα προϊόντα πριν τα αγοράσουν και μετά θα γίνονται όλα ηλεκτρονικά.
Παράλληλα, επαγγέλματα όπως οι αρχιτέκτονες θα δουν τη δουλειά τους να μεγαλώνει αφού οι νέοι αυτοί ψηφιακοί κόσμοι αποτελούν “πεδίον δόξης λαμπρόν” για κάθε άνθρωπο που θα κληθεί να σχεδιάσει και να “χτίσει” τα ψηφιακά αυτά καταστήματα σε ψηφιακά οικόπεδα.
Η ζήτηση για οικόπεδα στο metaverse αρχίζει και αυξάνεται και υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που τα αγοράζουν με σκοπό να τα πουλήσουν σε τιμές πολλαπλάσιες από αυτές που τα αγόρασαν.
Vault aims to embrace Web3 by delving deep into the metaverse through the creation of nonfungible tokens (NFTs). By lining our shelves with physical and digital assets from different eras, ideas hybridize and create those perfect conditions to spark new creativity for the future.
— gucci (@gucci) February 18, 2022
5) Gaming
Η βιομηχανία του Gaming έχει αναπτυχθεί ραγδαία την τελευταία 25ετία.
Βασικός παράγοντας της ανάπτυξης του ήταν τα τεχνολογικά άλματα που έκανε η τεχνολογία των ημιαγωγών μετατρέποντας τους οικιακούς υπολογιστές από αυστηρά εργαλεία δουλειάς(υπολογιστικά φύλλα, τυπογραφία, επίλυση μαθηματικών προβλημάτων) σε μηχανές ψυχαγωγίας που δεν έχουν σε τίποτα να ζηλέψουν τις κονσόλες(Playstation, Xbox κλπ).
Εκεί έρχεται να μπει και το Metaverse αφού ο εξοπλισμός VR/AR μέσω του οποίου ζει κανείς αυτή την εμπειρία απαιτεί πολλούς υπολογιστικούς πόρους που είναι πλέον σε θέση να διαθέσουν τα σύγχρονα υπολογιστικά συστήματα. Σίγουρα το gaming αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες ανάπτυξης αυτής της νέας ψηφιακής εμπειρίας.
Ένα “πρόβλημα”
Το πρόβλημα που υπάρχει ωστόσο σήμερα είναι ότι η Meta φτιάχνει έναν δικό της κόσμο, το δημοφιλές game Fortnite δημιουργεί επίσης τον δικό του κόσμο και όταν κάθε εταιρεία δημιουργεί δικούς της κόσμους η δημιουργία μιας κοινής περσόνας σε όλους τους κόσμους του metaverse είναι κάτι δύσκολο έως αδύνατο αυτή τη στιγμή περισσότερο σε πρακτικό και λιγότερο σε τεχνικό επίπεδο αφού κάθε εταιρεία θέλει να επιβάλλει τον δικό της κόσμο ως επικρατέστερο.
Ένα απλό παράδειγμα είναι ότι κάποτε πολλοί έμπαιναν στο myspace και το hi5 ως επικρατέστερα social media ενώ η επικοινωνία γινόταν online κατά βάση μέσω των MSN, skype και των διάφορων forum.
Εκεί ο καθένας είχε διαφορετικό κωδικό, διαφορετικές φωτογραφίες, διαφορετικούς φίλους. Επικρατώντας το Facebook οι χρήστες των προηγούμενων κοινωνικών δικτύων έφτιαξαν νέους λογαριασμούς εκεί και σήμερα αποτελεί μια κανονικότητα η χρήση του εν λόγω μέσου.
Η αλήθεια είναι ότι μέχρι να έχουμε έναν επικρατέστερο κόσμο υπάρχει πολύς δρόμος μπροστά μας.
Διαβλέποντας αυτό το πρόβλημα, εταιρείες όπως η Epic (γνωστή για το Fortnite κυρίως) προσπαθούν να λύσουν το θέμα δημιουργώντας ένα σύστημα ανάλογο με το σύστημα SI που να δουλεύει σε όλους τους ψηφιακούς κόσμους.
Συμπέρασμα
Το metaverse είναι μια νέα ψηφιακή εμπειρία τους καρπούς της οποίας έχουν αρχίζει να “καταναλώνουν” και να εθίζονται οι νέοι -κατά βάση- άνθρωποι παράγοντας ταυτόχρονα και μεγάλα κέρδη στους δημιουργούς αυτής της εμπειρίας. Μένει να δούμε πώς θα εξελιχθεί.