Μετά την σφοδρή χιονόπτωση που οδήγησε στο χάος της Αττικής Οδού και τον εγκλωβισμό των χιλιάδων οδηγών, μια ειδική επιτροπή συγκροτήθηκε από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, προκειμένου να εξετάσει τις ευθύνες της εταιρίας που διαχειρίζεται την Αττική Οδό.
Ωστόσο, η εταιρεία «Αττικές Διαδρομές», στον απόηχο των γεγονότων που σχετίζονται με την κακοκαιρία «Ελπίς» στράφηκε κατά των αρμόδιων φορέων προσπαθώντας να αποποιηθεί τις ευθύνες της. Όμως με νόμο που ψηφίστηκε το 2020 από την τωρινή κυβέρνηση έχουν προστεθεί στις συμβάσεις παραχώρησης οι διαδικασίες για την απόδοση ευθυνών στις ιδιωτικές εταιρείες που διαχειρίζονται κρίσιμες υποδομές (παράγραφος 3 του άρθρου 65 του νόμου 4663/2020, ΦΕΚ Α’ 30).
Παράλληλα, η εταιρία έχει να αντιμετωπίσει την εισαγγελική ερεύνα που διατάχθηκε για το ενδεχόμενο διάπραξης του αδικήματος έκθεσης σε κίνδυνο ζωής κατά συρροή με ενδεχόμενο δόλο στην Αττική οδό, να καταβάλει την αποζημίωση των 2000 ευρώ, ενώ η ειδική επιτροπή Διερεύνησης θα εξετάσει τυχόν παραβάσεις από την πλευρά της εταιρίας. Ενδεχόμενος να επιβληθούν κυρώσεις μετά τη σχετική εισήγηση που θα λάβει ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών. Η επιτροπή διερεύνησης προβλέπεται από τον νόμο του 2020.
Επίσης, υπάρχει δικαστική απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών, πάνω στην οποία μπορούν ως νομολογία να βασιστούν οι διεκδικήσεις αποζημίωσης των πολιτών (680/2013). Ωστόσο, το νομικό πλαίσιο που θεσπίστηκε για την απόδοση ευθυνών στους παραχωρησιούχους όταν κλείνουν οι αυτοκινητόδρομοι, είναι ένα ξεκάθαρο βήμα προς την κατεύθυνση της μη αποποίησης ευθυνών. Συνεπώς, αποδίδονται ξεκάθαρα οι ευθύνες και στα ιδιωτικά συμφέροντα.
Ο Πρωθυπουργός είχε δηλώσει: «Η συμφωνία της Αττικής Οδού, να αποζημιώσει με €2.000 κάθε εγκλωβισμένο όχημα, δεν αναιρεί το δικαίωμα κάθε πολίτη να προσφύγει στη Δικαιοσύνη διεκδικώντας οτιδήποτε παραπάνω. Ενώ και η δυνατότητα του κράτους να διεκδικήσει από τον παραχωρησιούχο αποζημίωση είναι νόμος της ΝΔ».
Είναι ξεκάθαρο ότι οι συγκεκριμένες κυρώσεις είναι ανεξάρτητες της αποζημίωσης που η εταιρεία δίνει στους οδηγούς των εγκλωβισμένων οχημάτων, κατόπιν του αιτήματος του Πρωθυπουργού. Περαιτέρω, αυτεπάγγελτη έρευνα διεξήχθη και για την ακινητοποίηση αμαξοστοιχιών της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, επέβαλε διοικητικό πρόστιμο 100.000 ευρώ στην εταιρεία για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσης με τα εντελλόμενα της Αρχής. Αντίστοιχα, ζητήθηκε η καταβολή αποζημίωσης 1.000 ευρώ ανά επιβάτη.
Παρόλα αυτά η εταιρία προσπάθησε να μεταθέσει την ευθύνη στην πολιτεία, ισχυριζόμενη ότι δεν απαγορεύτηκε η κυκλοφορία των βαρέων οχημάτων από το βράδυ της Κυριακής και γιατί η απαγόρευση της γενικής κυκλοφορίας τη Δευτέρα πραγματοποιήθηκε καθυστερημένα.
Επίσης, η εταιρεία αποποιήθηκε οποιαδήποτε ευθύνη, με τη δικαιολογία ότι είχε προειδοποιήσει από τις συσκέψεις τη 21ης και 23ης Ιανουαρίου για την ανάγκη απαγόρευσης της κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων από το βράδυ της Κυριακής, αλλά και τη μείωση της κυκλοφορίας των οχημάτων τη Δευτέρα.
Είναι γνωστό, ότι η μετάθεση ευθυνών είναι ένα σύνηθες φαινόμενο στη χώρα μας, ωστόσο η εταιρία θα βρεθεί ενώπιον των ευθυνών της τόσο μέσω της επιτροπής όσο και με την εισαγγελική έρευνα. Παράλληλα, ιδιαίτερης σημασίας είναι ότι για πρώτη φορά δόθηκε αποζημίωση από ιδιωτική εταιρεία στους πολίτες που εγκλωβίστηκαν στον αυτοκινητόδρομο.
Το επόμενο στοίχημα που καλείται να κερδίσει η ελληνική κυβέρνηση αφορά τον συντονισμό μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων, κατά τη διάρκεια των ισχυρών καιρικών φαινομένων. Δηλαδή: του κράτους, της αυτοδιοίκησης, της περιφέρειας, των δήμων αλλά και των ιδιωτών. Αυτό, αποτελεί το κλειδί για τη διαχείριση των φυσικών καταστροφών και των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης στην χώρα μας.
Υπό το συγκεκριμένο πρίσμα, ο Πρωθυπουργός έχει προαναγγείλει τη δημιουργία επιτροπών διαχείρισης κρίσεων. Οι τελευταίες, θα υποχρεώνουν τους εμπλεκόμενους φορείς να συνεργάζονται, ενώ θα υπάρχουν σαφή και ξεκάθαρα πρωτόκολλα για να παύσει η ασυνεννοησία, η καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων και η αποποίηση ευθυνών εν γένει.
