Ήταν 23 Ιουλίου του 2018 όταν η πύρινη λαίλαπα που ξεκίνησε από την φωτιά από το Νταού Πεντέλης, σάρωσε τα πάντα στο πέρασμα της, σπέρνοντας το θάνατο και προκαλώντας μια ανυπολόγιστη φυσική καταστροφή. Κανείς δεν πρόκειται να ξεχάσει τις τραγικές στιγμές που διαδραματίστηκαν, ούτε και τις 102 ψυχές που χάθηκαν.
Η κυβέρνηση από την αρχή της διακυβέρνησής της είχε αναλάβει έργα ανάπλασης και βελτιωτικές πρωτοβουλίες, καθώς η πρόκληση είναι να αναγεννηθεί η περιοχή, ενώ έχει υποχρέωση να την παραδώσει στους πολίτες καλύτερη από ότι ήταν.
«Η μεγάλη μας πρόκληση είναι να ξαναφτιάξουμε την περιοχή αυτή πολύ καλύτερη από ό,τι ήταν και αν δεν έχουμε ένα ειδικό πολεοδομικό σχέδιο αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε», είχε δηλώσει ο Πρωθυπουργός ήδη από τον Ιούλιο του 2020, 2 χρόνια μετά τη φονική πυρκαγιά.
Την προηγούμενη εβδομάδα, κυρώθηκε από την Ολομέλεια της Βουλής το Μνημόνιο Συνεργασίας Αθηνών- Λευκωσίας για την υλοποίηση έργων υποδομής, τα οποία αφορούν την ανασυγκρότηση και αναβάθμιση των πυρόπληκτων περιοχών της Ανατολικής Αττικής.
Κατόπιν δωρεάς της Κυπριακής Δημοκρατίας -με ποσό πάνω από 11 εκατομμύρια ευρώ- πρόκειται να χτιστούν στο Μάτι κοινωνικές κατοικίες, οι οποίες θα παραχωρηθούν σε όλους τους πυρόπληκτους της περιοχής, των οποίων η πρώτη και μόνη κατοικία καταστράφηκε στην πυρκαγιά του 2018, αλλά και σε άλλους άστεγους.
Η κυβέρνηση επανέφερε τη συμφωνία χρηματοδότησης της ανέγερσης από την Κυπριακή Δημοκρατία, μετά από ένα διάστημα απραξίας που παρατηρήθηκε κατά τη περίοδο 2018-2019 και εξετάστηκαν οι καλύτεροι τρόποι για την αξιοποίηση των κονδυλίων.
Το Μνημόνιο Συνεργασίας για την ανασυγκρότηση και αναβάθμιση περιοχών της Ανατολικής Αττικής υπογράφηκε τον Οκτώβριο του 2021, μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη και Νίκου Αναστασιάδη.
Τι έχει γίνει και τι προγραμματίζεται ακόμη για την περιοχή
«Η κυβέρνηση αυτή έχει ασχοληθεί πολύ συστηματικά με το ζήτημα του Ματιού» είχε δηλώσει ο Πρωθυπουργός 2 χρόνια μετά την τραγωδία κατά την επίσκεψη στην περιοχή. Τότε είχε ήδη ολοκληρωθεί η διαδικασία καθαρισμού του οικοπέδου, όπου είχαν μεταφερθεί τα 90.000 κυβικά μέτρα καύσιμης ύλης. Επίσης, η κατάλληλη μέριμνα και για τα κομμάτια της θεραπείας των εγκαυματιών που δεν καλύπτονταν πλήρως από τον ΕΟΠΥΥ είχε δοθεί, στο πλαίσιο της δέσμης των παρεμβάσεων που είχαν γίνει τότε για την περιοχή.
Ανάλογο έργο έγινε στις εργασίες καταγραφής και συλλογής του αμιάντου, στις εργασίες κατεδαφίσεων που δεν είχαν προτεραιοποιηθεί, στην επανεξέταση των φιλοξενούμενων στις κατασκηνώσεις του Στρατού (εκεί υπήρχαν άνθρωποι που δεν δικαιούνταν τη φιλοξενία και εισέπρατταν παράλληλα από το κράτος επιδόματα ενοικίου/φιλοξενίας) και στην τακτοποίηση των διαχειριστικού χαρακτήρα προβλημάτων που υπήρχαν και δεν επιτρέπονταν η είσπραξη συντάξεων χηρείας ή άλλων επιδομάτων από τους πολίτες που τα δικαιούνταν.
Σήμερα, ο ειδικός λογαριασμός για το Μάτι διαθέτει υπόλοιπο 24,4 εκατομμύρια ευρώ, όπου από τον Ιούλιο 2019 διατέθηκαν 821.000 ευρώ για αμοιβή 11 μελετών, 550.000 ευρώ για αποζημιώσεις αποκατάστασης χώρου και νόμιμης περίφραξης των πυρόπληκτων και τέλος 6,2 εκατ. ευρώ για δαπάνες υλοποίησης του Πολεοδομικού Σχεδίου Εφαρμογής από το ΤΕΕ.
Παράλληλα, το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) έχει καταρτιστεί, το Ειδικό Χωρικό έχει περατωθεί και σε εξέλιξη βρίσκεται το Σχέδιο Εφαρμογής. Όσον αφορά το ρυμοτομικό σχέδιο αυτό θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2022 και ο διαγωνισμός για την μελέτη και κατασκευή των κατοικιών αναμένεται να ολοκληρωθεί το α’ εξάμηνο του 2023.
Η συνολική έκταση για την ανάπτυξη του προγράμματος στεγαστικής αποκατάστασης ανέρχεται σε 17.747 τμ και ο χώρος δασικής αναψυχής είναι οι πρώην κατασκηνώσεις ΝΑΤ. Τη μελέτη φύτευσης στις πρώην κατασκηνώσεις ΝΑΤ, την εκπονεί δασολόγος με εθελοντική συμμετοχή και ο χώρος δασικής αναψυχής θα λειτουργεί βάσει των αυστηρών κανόνων που προβλέπονται στο καθεστώς των περιοχών αυξημένης προστασίας.
Τα έργα ανοικοδόμησης και αποκατάστασης λοιπόν προχωρούν και η πολιτική βούληση να αναγεννηθεί εκ νέου η περιοχή υπάρχει. Αυτό αποτελεί και μια υποχρέωση της πολιτείας απέναντι στους κατοίκους της περιοχής.
Σήμερα, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ συνεχίζει να επισκέπτεται τακτικά το Μάτι και υπάρχει επικοινωνία και ενημέρωση των φορέων για αυτόν το σκοπό. Το υπουργείο Υποδομών επιβλέπει τα πρόδρομα έργα αποκατάστασης και ο υπουργός Επικρατείας ενημερώνει την Κυπριακή Δημοκρατία, όσον αφορά τη Σύμβαση, όπως ορίζεται. Αρμόδιο για την υλοποίηση των έργων είναι το ΥΠΕΝ.
Αναμφισβήτητα, η εθνική τραγωδία που συνέβη στο Μάτι δεν πρέπει να ξανασυμβεί. Και σε αυτό ακριβώς στοχεύει η κυβέρνηση μέσω της πολιτικής προστασίας.
Βεβαίως, το επόμενο στοίχημα παραμένει η δημιουργία ενός μηχανισμού, ο οποίος θα μπορεί να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις κρίσεις και τα σφοδρά καιρικά φαινόμενα. Οι δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, επιβάλλουν τον καλύτερο συντονισμό όλων των αρμόδιων φορέων.
