Το άκρως επιτυχημένο παράδειγμα της Φαρμακοβιομηχανίας, δείχνει το δρόμο για την Ελληνική Βιομηχανία συνολικά.

Το 2020, μια έξυπνη τροποποίηση ενός σκληρού μνημονιακού μέτρου δημιούργησε μια έκρηξη επενδύσεων σε έναν σημαντικό τομέα της ελληνικής βιομηχανίας. Το «κακό» clawback, το οποίο για χρόνια αφαιρούσε από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία μεγάλα χρηματικά ποσά, αποδείχθηκε καταλύτης για μεγάλες επενδύσεις στον τομέα του φαρμάκου. Εκατοντάδες εκατομμύρια που θα κατέληγαν στο κράτος απελευθερώθηκαν και επενδύθηκαν σε νέες εγκαταστάσεις, παραγωγικές γραμμές, κέντρα έρευνας και ανάπτυξης, και στην προσέλκυση νέων επιστημόνων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Δημιουργήθηκαν περισσότερες από 2.000 νέες, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

Πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι οι διοικήσεις των εν λόγω επιχειρήσεων βρήκαν κίνητρο να δημιουργήσουν ανταγωνιστικά προϊόντα για τις διεθνείς αγορές και να αναπτύξουν μια ιστορία επιτυχίας στον κλάδο, που επί πολλά χρόνια βρισκόταν σε πτώση. Αναζητείται τώρα μια παρόμοια στρατηγική και για άλλους τομείς της βιομηχανίας, ίσως μέσω κινήτρων και όχι μέσω της απειλής παρακράτησης χρημάτων, όπως συνέβαινε με το clawback. Μια μελέτη του ΙΟΒΕ από το 2020 έδειξε ότι για κάθε 1 εκατομμύριο που επενδύεται σε νέες παραγωγικές μονάδες, η ανταποδοτικότητα φτάνει το 86%, δημιουργούνται 20 νέες θέσεις εργασίας, ενώ τα έσοδα του Δημοσίου αυξάνονται κατά 22,5% της επένδυσης. Η συμβολή των νέων μονάδων στο ΑΕΠ είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή, φτάνοντας το 129% της επενδυτικής δαπάνης.

Ο νέος πρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, ένας έμπειρος γνώστης του τομέα, πρότεινε δύο συγκεκριμένα μέτρα για να ενισχυθούν οι επενδύσεις στον κλάδο. Το πρώτο αφορά την εφαρμογή υπεραποσβέσεων σε παραγωγικές επενδύσεις, οι οποίες θα βασίζονται στην αξιοποίηση ιδίων πόρων των επιχειρήσεων με φορολογικές επιβραβεύσεις, αντί για επιδοτήσεις. Το δεύτερο μέτρο αφορά την ανάγκη άμεσης έναρξης των επενδύσεων χωρίς καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών.

Ωστόσο, απαιτούνται και άλλες παρεμβάσεις για την αύξηση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, όπως η βελτίωση των δεξιοτήτων του προσωπικού. Η πρόταση της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών για την επιμόρφωση του προσωπικού εντός των επιχειρήσεων, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και πιστοποίηση της εκπαίδευσης από ανεξάρτητο ελεγκτικό φορέα, μπορεί να προσφέρει λύση. Σύμφωνα με αυτήν την πρόταση, οι επιχειρήσεις θα δεσμεύονται να αυξήσουν τους μισθούς του προσωπικού τους τουλάχιστον για τρία χρόνια, μέχρι την επόμενη επιμόρφωση, με την απαλλαγή της αύξησης αυτής από φόρους και εισφορές. Είναι σαφές ότι πρέπει να γίνει κάτι, καθώς ενώ υπάρχουν μεγάλα ποσά διαθέσιμα από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, η ρευστότητα των επιχειρήσεων είναι υψηλή, αλλά οι νέες επενδύσεις, ακόμα και για την αγορά ενός απλού μηχανήματος, αντιμετωπίζουν σοβαρές καθυστερήσεις. Όπως αναφέρει πρόσφατα ένας έμπειρος επιχειρηματίας, πώς μπορεί κάποιος να επενδύσει σε ένα σύγχρονο μηχάνημα, όταν δεν υπάρχουν επαρκώς εκπαιδευμένοι εργαζόμενοι για να το λειτουργήσουν;