Ο νέος αυτοκινητόδρομος παρουσιάστηκε το πρωί της Πέμπτης από τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών σε ειδική εκδήλωση για την έναρξη εργασιών κατασκευής σε ένα εκ των τριων ενεργών εργοταξίων.
Ο οδικός άξονας Πάτρα-Πύργος θα προσφέρει μία πολύτιμη οδική υποδομή για την πολυδιάστατη ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της νοτιοδυτικής Ελλάδας, όπως και την ασφαλή σύνδεσή της με το εθνικό δίκτυο.
«Ύστερα από πολλά χρόνια καθυστερήσεων, υποσχέσεων που έμειναν στα λόγια, παίρνουν επιτέλους μπροστά οι μηχανές για τον αυτοκινητόδρομο Πάτρα-Πύργος», τόνισε από την Αμαλιάδα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για την έναρξη των εργασιών του νέου τμήματος αυτοκινητόδρομου Πάτρα-Πύργος. «Το είπαμε, το κάναμε. Σε τρία χρόνια από τώρα ο δρόμος αυτός θα έχει ολοκληρωθεί», υπογράμμισε.
Ο Πρωθυπουργός επισήμανε ότι η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί για την απεμπλοκή και την υλοποίηση σειράς σημαντικών οδικών έργων, τα οποία είχαν κολλήσει σε διάφορες φάσεις. «Όλα τα έργα αυτά σήμερα δρομολογούνται και προχωράνε με μεγάλη ταχύτητα. Αναφέρω ενδεικτικά τον Ε65, το βόρειο τμήμα του, που θα συνδέσει τα Τρίκαλα με τα Γρεβενά, ένα έργο στο οποίο έχει ήδη μπει εργολάβος. Και φυσικά, ένα έργο το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό για εμένα, ως Κρητικό, τον Βόρειο Οδικό Άξονα της Κρήτης, όπου κι εκεί εκτιμούμε ότι οι πρώτες μπουλντόζες θα έχουν μπει εντός του 2022», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Αναφερόμενος ειδικά στην περίπτωση της αρτηρίας Πάτρα – Πύργος και των προβλημάτων που είχε προκαλέσει η στρατηγική κατάτμησης που ακολούθησε η προηγούμενη κυβέρνηση, ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι «πείσαμε τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι το έργο αυτό έπρεπε να προχωρήσει όπως το είχαμε σχεδιάσει και να συγχρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκούς πόρους».
«Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι αυτή η διαπραγμάτευση δεν ήταν καθόλου εύκολη. Δεν ήταν καθόλου απλή υπόθεση. Και για εμένα ήταν κι ένα προσωπικό στοίχημα, διότι εγώ ο ίδιος είχα αναλάβει τη δέσμευση απέναντι σας ότι το έργο αυτό θα ολοκληρωθεί, οπότε πρέπει να σας πω ότι και εγώ κατανάλωσα σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο, προσπαθώντας να πείσω την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κάνει το ορθό», εξήγησε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε ότι ο νέος, σύγχρονος αυτοκινητόδρομος θα αλλάξει τα δεδομένα για την οδική ασφάλεια. «Οι κλειστοί αυτοκινητόδρομοι είναι ασφαλείς αυτοκινητόδρομοι. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ολυμπίας Οδού μας είπε ότι τα θανατηφόρα τροχαία, από τη στιγμή που ολοκληρώθηκε το τμήμα που συνδέει την Αθήνα με την Πάτρα, μειώθηκαν κατά 94% και το ίδιο θα συμβεί όταν με το καλό ολοκληρωθεί και ο δρόμος Πάτρας-Πύργου» τόνισε.
Ο κ. Μητσοτάκης πρόσθεσε ακόμα ότι η κυβέρνηση θα υλοποιήσει τη δέσμευσή της ο δρόμος αυτός, σε σύγχρονη μορφή, να φτάσει μέχρι την Ολυμπία. «Ένας τόπος μοναδικός, ένας τόπος τόσο ταυτισμένος με την Ιστορία, όχι μόνο της Ηλείας αλλά ολόκληρης της πατρίδας μας. Ένα σημείο το οποίο δέχεται εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο, αξίζει να έχει την πρόσβαση που του αναλογεί και αυτό το έργο θα γίνει πραγματικότητα από αυτήν την κυβέρνηση», δήλωσε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι τα μεγάλα έργα δεν σταματούν παρά τις εξωγενείς κρίσεις που επηρεάζουν την Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ επαναβεβαίωσε την αφοσίωση της κυβέρνησης στη στήριξη των πολιτών.
«Ξέρω ότι υπάρχουν δυσκολίες και η κυβέρνηση στέκεται δίπλα στους πολίτες με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, για να στηρίξει το εισόδημά τους απέναντι σε αυτό το κύμα ακρίβειας το οποίο πολιορκεί ολόκληρη την Ευρώπη. Όμως, ταυτόχρονα, δεν λησμονούμε και τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις. Ο πόλεμος στην Ουκρανία κάποια στιγμή θα τελειώσει. Ο δρόμος όμως αυτός, τον οποίο σήμερα παρουσιάζουμε, θα μείνει και θα μας συνοδεύει για πολλές δεκαετίες ως απόδειξη της συνέπειας λόγων και έργων αυτής της κυβέρνησης», είπε. «Το είπαμε και το κάνουμε πράξη».
Ένα έργο ανάπτυξης και προστασίας της ανθρώπινης ζωής
«Το έργο την υλοποίηση του οποίου παρουσιάζουμε σήμερα, ο νέος σύγχρονος αυτοκινητόδρομος Πατρών-Πύργου, αποτελεί μια έμπρακτη απόδειξη του πώς αντιλαμβανόμαστε την πολιτική. Μια έμπρακτη απόδειξη της δέσμευσης να δίνουμε λύσεις με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Δηλαδή το συμφέρον των πολλών. Ακόμα και στα πιο σύνθετα προβλήματα», σημείωσε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής.
«Ίσως το δυσκολότερο από αυτά τα περίπλοκα προβλήματα ήταν αυτό εδώ το έργο, το Πάτρα-Πύργος. Ένα έργο για το οποίο είχαμε δεσμευτεί προεκλογικά ότι θα το ολοκληρώσουμε. Ένα έργο του οποίου η απαράδεκτη καθυστέρηση την οποία είχε προκαλέσει η προηγούμενη κυβέρνηση δεν σήμαινε μόνο καθυστέρηση στις αναπτυξιακές προοπτικές της περιοχής, σήμαινε κάτι πολύ βαρύτερο, πολύ πιο οδυνηρό για όλους μας. Σήμαινε απώλειες ανθρώπινων ζωών. Μια ανοιχτή πληγή που είχαμε υποχρέωση επιτέλους να κλείσουμε και θέτοντας ως προτεραιότητα -αν θέλετε- την οδική ασφάλεια». τόνισε κατά την τοποθέτησή του ο κ. Καραμανλής.
«Γι’ αυτό από την πρώτη στιγμή μελετήσαμε καλά όλα τα δεδομένα. Εξετάσαμε διεξοδικά κάθε πιθανή εναλλακτική. Παρουσιάσαμε το σχέδιό μας βήμα-βήμα για απεμπλοκή αυτού του πολύπαθου έργου και υλοποίησή του και δεσμευτήκαμε ότι θα δώσουμε λύση. Σώσαμε, και το λέω κυριολεκτικά, ένα έργο για το οποίο το ερώτημα δεν ήταν πότε θα γίνονταν αλλά αν θα γίνονταν», προσέθεσε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.
«Η σημερινή μέρα δικαιώνει πλήρως την πολιτική επιλογή που έκανε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Υπουργός Υποδομών, ο Κώστας Καραμανλής, να βάλουν ένα τέλος στις βαλτωμένες εργολαβίες και να επαναφέρουν το έργο στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού, ως ενιαίο έργο, προκειμένου να προχωρήσει και να κατασκευαστεί. Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι θυμάμαι ακόμη τις φωνές της αντιπολίτευσης μαζί με τον Υπουργό, όταν ήμασταν στη Βουλή, στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, για τον νόμο-πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις, που επί της ουσίας ακούγαμε τις φωνές της αντιπολίτευσης να μας λένε ότι “δε θα καταφέρουμε ποτέ να πάρουμε τις τρεις διαδοχικές εγκρίσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή”», δήλωσε από την πλευρά του ο Υφυπουργός Υποδομών Γιώργος Καραγιάννης.
«Ήταν όντως μία απόφαση που χρειαζόταν πολιτική γενναιότητα και ευθυκρισία. Αλλά ήταν ο μοναδικός τρόπος να απεμπλέξουμε το έργο και πλέον να είμαστε σε αυτό το στάδιο, ώστε πολύ σύντομα να έχουμε έναν ασφαλή και σύγχρονο αυτοκινητόδρομο. Και ξέρετε, δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στη χώρα μας και πολύ αμφιβάλλω αν έχει ξανασυμβεί και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κράτησε περίπου 18 μήνες και υπήρχαν όντως αρκετές στιγμές που κάποιοι πίστευαν ότι δε θα ολοκληρωθεί ποτέ», συμπλήρωσε ο κ. Καραγιάννης.
«Είναι ένα έργο που δεν συνδέει απλά δυο μεγάλες πόλεις του τόπου μας αλλά επιτρέψτε μου να πω ότι αλλάζει πραγματικά τον χάρτη της Δυτικής Ελλάδας και συνολικά του νοτιοδυτικού άξονα της χώρας. Γιατί ο δρόμος αυτός θα συμβάλλει καθοριστικά στην παραγωγική και οικονομική ανασυγκρότηση της Ηλείας, της Αχαΐας, αλλά και συνολικά της Δυτικής Ελλάδας. Γιατί φέρνει πιο κοντά την Πάτρα στον Πύργο και ισχυροποιεί την περιφερειακή μας ταυτότητα. Γιατί δημιουργεί τον ορίζοντα μιας σύγχρονης οδικής σύνδεσης για το σύνολο της Δυτικής Πελοποννήσου. Και τέλος γιατί μας ενώνει ακόμα περισσότερο με τα νησιά του Ιονίου, καθώς η Ζάκυνθος και η Κεφαλονιά συνδέονται πλέον με την ηπειρωτική χώρα κυρίως μέσω του λιμανιού της Κυλλήνης, αλλά και αυτού εδώ το οδικού άξονα», υπογράμμισε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης.
«Η σημασία λοιπόν με λίγα λόγια -για αυτό και το αναφέρω- αυτού του έργου, υπερβαίνει κατά πολύ τα τοπικά όρια. Και μάλιστα ίσως έχει και προεκτάσεις που δεν έχουμε αντιληφθεί ακόμα. Ο δρόμος θα έπρεπε να έχει κατασκευαστεί εδώ και πάρα, πάρα πολλά χρόνια. Ξεμείναμε όμως επί μακρόν με έναν δρόμο- καρμανιόλα. Ένα μνημείο πολιτικών ευθυνών και παλινωδιών με ατελέσφορες κατατμήσεις που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ», ανέφερε επίσης ο κ. Φαρμάκης.
Η ταυτότητα και η διαδρομή του έργου
Ο νέος, σύγχρονος αυτοκινητόδρομος θα έχει μήκος 74,5 χιλιόμετρα, το πλάτος του οδοστρώματος θα υπερβαίνει τα 21 μέτρα, ενώ το παράπλευρο και κάθετο οδικό δίκτυο θα έχει μήκος 124 χιλιόμετρα. Στην τελική του ανάπτυξη ο δρόμος θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, οκτώ ανισόπεδους κόμβους, 15 γέφυρες και 64 διαβάσεις και η προθεσμία για την ολοκλήρωσή του ανέρχεται στους 40 μήνες.
Η κατασκευή συνοδεύεται από επιπρόσθετο έργο αξίας 30 εκατομμυρίων ευρώ για στοχευμένα έργα οδικής ασφάλειας στον υφιστάμενο άξονα, ώστε να προστατευθούν ανθρώπινες ζωές.
Προκειμένου να φτάσουμε στην έναρξη των εργασιών, χρειάστηκε η επίλυση των σοβαρών προβλημάτων τα οποία προκάλεσε η απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης να ακυρώσει την προγραμματισμένη δημοπράτηση του έργου και στη συνέχεια να το κατατμήσει σε οκτώ επιμέρους τμήματα.
Η επιλογή αυτή οδήγησε σε τεράστιες καθυστερήσεις και πολύ μικρό ποσοστό υλοποίησης των έργων. Ενδεικτικό είναι ότι ένας από τους αναδόχους κρίθηκε τελικά έκπτωτος, το 2020, αφού είχε ολοκληρώσει μόλις το 0,11% του έργου που είχε αναλάβει ενώ είχε παρέλθει το 30% του χρόνου της σύμβασης. Επιπλέον, τρία από τα τμήματα δεν συμβασιοποιήθηκαν καν, αφενός διότι η ανάδοχος εταιρεία δύο εξ αυτών, η Κ/Ξ Τοξότης – Ομάδα Κατασκευών, δεν προσκόμισε εγγυητικές επιστολές καλής εκτέλεσης, και αφετέρου διότι για το τρίτο τμήμα υπήρξαν προσφυγές διαγωνιζόμενων στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Η Διεύθυνση Περιφερειακής Ανάπτυξης (DG REGIO) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε επανειλημμένα εκφράσει στην προηγούμενη κυβέρνηση τις ενστάσεις της όσον αφορά τη διαίρεση του έργου σε επιμέρους εργολαβίες, λόγω ανησυχιών ότι θα επηρεαζόταν η προοπτική ολοκλήρωσής του.
Με αυτά τα δεδομένα, κι ενώ οι εργασίες είχαν βαλτώσει, το καλοκαίρι του 2019 η νέα ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών άρχισε να αναζητά λύση.
Ακολούθησε σειρά διαβουλεύσεων του Υπουργείου με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με τη σταθερή υποστήριξη του Πρωθυπουργού. Η Επιτροπή αποδέχτηκε τα ελληνικά αιτήματα τόσο για την επανένταξη του έργου όσο και για το θέμα της κρατικής ενίσχυσης, με αποτέλεσμα να δρομολογηθεί η έναρξη των έργων.
Στην εκδήλωση παρέστησαν επίσης ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Α. Καραμανλής, ο Υφυπουργός αρμόδιος για τις Δημόσιες Επενδύσεις και το ΕΣΠΑ Γιάννης Τσακίρης, ο Υφυπουργός αρμόδιος για τις Υποδομές Γιώργος Καραγιάννης, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ολυμπίας Οδού Α.Ε. Παναγιώτης Παπανικόλας, οι βουλευτές Αχαΐας της Νέας Δημοκρατίας Άγγελος Τσιγκρής, Ανδρέας Κατσανιώτης, Ιάσων Φωτήλας και Χριστίνα Αλεξοπούλου, οι βουλευτές Ηλείας της ΝΔ Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Κώστας Τζαβάρας και Ανδρέας Νικολακόπουλος, ο βουλευτής Κεφαλληνίας της ΝΔ Παναγής Καππάτος και ο βουλευτής Ζακύνθου της ΝΔ, Διονύσης Ακτύπης, καθώς και Δήμαρχοι και φορείς από την ευρύτερη περιοχή.