Σύμφωνα με μελέτες η χώρα μας εξαιτίας και του έντονου δημογραφικού προβλήματος, θα έχει μεγάλα κενά τα επόμενα χρόνια.
Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μείωση του αριθμού των μεταναστών στην ελληνική αγορά εργασίας, μια τάση που δεν φαίνεται να αντιστρέφεται επαρκώς για να αντισταθμίσει τη μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας, όπως ανέφερε η Capital Economics στην ανάλυσή της την προηγούμενη εβδομάδα.
Αυτό φαντάζει ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την ελληνική οικονομία: η έλλειψη μεταναστών. Αν και οι παράνομες ροές έχουν ελεγχθεί, οι νόμιμοι μετανάστες δεν φαίνεται να επιλέγουν την Ελλάδα, κάτι που ενδεχομένως οφείλεται στην έλλειψη ενός κατάλληλου εργασιακού περιβάλλοντος που να καθιστά τη χώρα ελκυστικό προορισμό για τους εργαζόμενους από τρίτες χώρες. Αντίθετα, στην Πορτογαλία και την Ισπανία παρατηρείται αυξημένη συμμετοχή μεταναστών στην οικονομία. Η Ελλάδα, φαίνεται να μην έχει μια ξεκάθαρη στρατηγική για το ζήτημα και αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, οι συνέπειες θα είναι σοβαρές.
Η Ελληνική Στατιστική Αρχή επιβεβαιώνει αυτή την τάση με στοιχεία που δείχνουν ότι το 2023, 76.158 άνθρωποι εγκατέλειψαν τη χώρα, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν ξένοι εργαζόμενοι που είχαν μείνει στην Ελλάδα για αρκετά χρόνια. Η Capital Economics και άλλοι οικονομικοί φορείς εκτιμούν ότι η έλλειψη μεταναστών θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία.
Η ανάπτυξη των επόμενων χρόνων δύσκολα θα παραμείνει υψηλή, λόγω αυτής της έλλειψης, ενώ το δημογραφικό πρόβλημα είναι εξίσου ανησυχητικό. Ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας μειώνεται συνεχώς και παρατηρείται υποεκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού. Η ανεργία στη χώρα παραμένει σε ποσοστά που δεν πέφτουν κάτω από το 8%-9%, ενώ η μείωση του πληθυσμού σε ηλικία 15-64 ετών είναι ιδιαίτερα έντονη τα τελευταία πέντε χρόνια, με ρυθμό 0,7% ετησίως.
Ο οίκος Moody’s είχε επίσης επισημάνει τη σοβαρότητα της κατάστασης για την Ελλάδα, που κατατάσσεται μεταξύ των χωρών με τα μεγαλύτερα δημογραφικά προβλήματα στην Ευρώπη. Η αύξηση του εξαρτώμενου πληθυσμού συνδέεται με αυξημένο δημοσιονομικό κόστος για συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη, ενώ τα φορολογικά έσοδα μειώνονται, προκαλώντας την επιβάρυνση του προϋπολογισμού. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει ήδη υψηλές δαπάνες για το συνταξιοδοτικό σύστημα, οι οποίες θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια.
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι δεν υπάρχει ένα οργανωμένο σχέδιο για την υποδοχή και ένταξη των μεταναστών στην ελληνική οικονομία. Εάν δεν αναλάβουμε δράση, οι συνέπειες αυτής της παράλειψης θα γίνουν σύντομα ορατές.