Πως θα επηρεαστεί η οικονομία της ΕΕ, αν ο νεοεκλεγέντας πρόεδρος των ΗΠΑ εφαρμόσει τους Δασμούς που υποσχέθηκε προεκλογικά.
Ο συνολικός όγκος του εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών έφτασε τα 1,54 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2023. Οι εξαγωγές της ΕΕ ανήλθαν περίπου στα 800 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι εισαγωγές της από τις ΗΠΑ διαμορφώθηκαν στα 723,3 δισεκατομμύρια δολάρια. Το εμπορικό πλεόνασμα της ΕΕ με τις ΗΠΑ για αγαθά και υπηρεσίες ανήλθε περίπου στα 77 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι εξαγωγές αγαθών της ΕΕ ήταν περίπου 500 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ ανήλθαν στα 340 δισεκατομμύρια ευρώ. Από την άλλη, οι εξαγωγές υπηρεσιών ήταν περίπου 300 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών από τις ΗΠΑ στα 400 δισεκατομμύρια ευρώ.
Παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ είναι ο σημαντικότερος εμπορικός και επενδυτικός εταίρος της ΕΕ, δεν υφίσταται μια επίσημη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ τους. Ωστόσο, το διατλαντικό εμπόριο εκμεταλλεύεται ένα από τα χαμηλότερα μέσα επίπεδα δασμών (κάτω από 3%) στον κόσμο και διέπεται από τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
Αν, όμως, ο πρώην πρόεδρος Τραμπ προχωρήσει στην επιβολή των δασμών που έχει προτείνει, μπορούμε να αναμένουμε τα εξής:
Η επιβολή ενός γενικού δασμού 10% ή 20% θα αύξανε το κόστος εισαγωγής προϊόντων από την ΕΕ για τις αμερικανικές επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Σύμφωνα με τις πιο ακραίες οικονομικές εκτιμήσεις, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ κατά ένα τρίτο σε κάποιους τομείς.
Οι τομείς των μηχανημάτων, των οχημάτων και των χημικών — οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το 68% των εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ — θα πλήττονταν ιδιαίτερα.
Αυτό θα έθετε σε ιδιαίτερη ευπάθεια τη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, δεδομένης της εξάρτησής της από τις εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ (περίπου 160 δισεκατομμύρια ευρώ στους συγκεκριμένους τομείς). Παρόμοια πλήγματα θα αντιμετώπιζε και η Ιταλία, η οποία ακολουθεί με εξαγωγές περίπου 60 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Αυτές οι εξελίξεις θα μπορούσαν να ωθήσουν την ΕΕ σε οικονομική ύφεση. Παρόλο που οι οικονομολόγοι διαφωνούν ως προς την έκταση της ζημιάς, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι οι δασμοί του Τραμπ θα προκαλούσαν σοβαρές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Goldman Sachs, ένας γενικός δασμός 10% θα μείωνε το ΑΕΠ της ευρωζώνης κατά 1%. Πιο ριζοσπαστικές προβλέψεις αναφέρουν ότι οι δασμοί του Τραμπ θα μπορούσαν να μειώσουν την ανάπτυξη της ευρωζώνης κατά 1,5% μέχρι το 2028. Ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να ωθήσει την ήδη πιεσμένη οικονομία στο χείλος της ύφεσης, με τη Γερμανία να είναι η πιο εκτεθειμένη. Η ανεργία θα μπορούσε να αυξηθεί, ενώ οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες θα είναι μεγάλες.
Την ίδια στιγμή, η επιβολή δασμών ύψους 60% στα κινεζικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανακατεύθυνση προϊόντων προς την ευρωπαϊκή αγορά, προκαλώντας εντάσεις και ενδεχομένως προστατευτικά μέτρα από την ΕΕ. Αυτό θα προσέθετε ακόμη περισσότερη ένταση στις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα, ιδίως μετά την απόφαση της ΕΕ να επιβάλει δασμούς στα ηλεκτρικά οχήματα που κατασκευάζονται στην Κίνα.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η ΕΕ δεν ακολούθησε τις ΗΠΑ στην πολιτική της αποσύνδεσης από το κινεζικό εμπόριο και την μείωση των εισαγωγών. Αυτό είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που διατηρούν τη σταθερότητα στην ευρωπαϊκή οικονομία. Ωστόσο, το ερώτημα είναι για πόσο καιρό οι ΗΠΑ θα επιτρέπουν στην ΕΕ να ακολουθεί και τις δύο στρατηγικές ταυτόχρονα.
Εάν οι επιπτώσεις πλήξουν την ευρωπαϊκή οικονομία, ειδικά τη Γερμανία και την Ιταλία — οι οποίες είναι από τους βασικούς προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών — τότε είναι βέβαιο ότι η ελληνική οικονομία θα επηρεαστεί αρνητικά. Παρ’ όλα αυτά, μένει να δούμε τις τελικές αποφάσεις του Τραμπ και τις συνέπειες που αυτές θα επιφέρουν.
Είπες:
